Hukuk ve Sanat: İki Aslan Asker Şvayk: Necla Fertan Ertel ve Gülçin Çaylıgil

Bilgesu Erenus başlıktaki bu sözleri, Jaroslav Hašek’in taşlama türündeki Aslan Asker Şvayk adlı mizah romanına atıfla; Necla Fertan ve Gülçin Çaylıgil’in bir duruşmada birlikte savunma yaparken çekilmiş fotoğraflarının altına yazar. İnceleyeceğimiz iki kitapta aynı dönemin, aynı ya da benzer davalarına girmiş iki mücadeleci kadın avukatın hayatlarını okuruz.

Necla Fertan Ertel’in Erol Köktürk tarafından 1999 yılında yapılan söyleşilerinden oluşan “Minnacık Bir Dev Avukat Necla Fertan Ertel: Kendi Ağzından Yaşam Öyküsü” kitabı adından da anlaşıldığı gibi nehir söyleşi türündedir. Bilgesu Erenus’un kaleme aldığı “Böyle Bir Dünya: Gülçin Çaylıgil Davası” ise yine Gülçin Çaylıgil ile yapılan söyleşiler yardımıyla hazırlanmıştır, ancak biyografi türündedir. Yazarın, Gülçin Çaylıgil’in kendini anlatışına bir etkisi, anlatılana eklenmiş kendi yazarlık kurgusu vardır.

Bilgesu Erenus, yazdığı kitabın türünü, bir yerde “biyografi” (Sf:186) bir yerde de “anı-roman” (Sf:214) olarak tanımlıyor. Bu tanımlama, Erenus’un kitabın kurgusuna yukarıda da değinildiği gibi kendini de katması ve kitabı okuyucunun hangi gerçeklik inancıyla okuyacağı anlamında önemli. Zira otobiyografi ve biyografi türü tarih ile edebiyat arasında, tarihe daha yakınken; okuyucu için daha kolay okunabilir olsa da anı-roman türünde edebiyata daha yaklaşıldığı görülür. Erenus, kurgusunu Gülçin Çaylıgil’in anlattıkları üzerinden bir dava dosyası yaratarak roman türünde yapmıştır. 12 Eylül döneminde avukatlık yapmış Çaylıgil’in “12 Eylül’ün yargısı tarafından yargılandığı”na ilişkin bu kurgunun hayli yaratıcı ve başarılı bir anı-roman-biyografi örneği olduğunu söylemek gerekir.

***

Yazının devamını Hukuk Defterleri’nin 16. sayısında okuyabilirsiniz.

print