Giriş
Hayvan hakları hakkında konuşurken doğal olarak ya gündelik hayatta veya televizyonda en çok gördüğümüz hayvanlara odaklanırız (genellikle kediler ve köpekler), ya da bildiğimiz tüm hayvanları veya yaşadıkları eziyetleri bir arada ele alırız. Bu yazıda ise ilk bakışta biraz tuhaf gelse de sadece iki hayvana odaklanarak hayvan hakları ve hayvan eziyetine ilişkin bir analiz geliştirilecek.
Aşağıda ilk olarak, etkileşimde bulunduğumuz hayvanlarla ilgili çeşitli istatistiklere başvurularak bu konunun esasında ağırlık çoğunluğunun iki hayvana, yani tavuklar ve balıklara indirgenebileceği iddia edilecek. İkinci olarak, yine bu hayvanların çektikleri eziyetin, dünyada yaşanan hayvan acısının ağırlıklı çoğunluğu olduğu, bu hayvanların yaşadıkları betimlenerek açıklanacak. Üçüncü ve son olarak da, Dünya’da ve Türkiye’de bu hayvanlar için gerçekleştirilen ve gerçekleştirilebilecek olan reformlar incelenecek.
İstatistikler
İnsanların etkileşimde olduğu veya kullandığı her hayvan grubuna dair istatistikler mevcut değildir. Öte yandan bazı uzmanlar Türkiye’deki sahipsiz kedi-köpek sayısının yaklaşık 8 milyon olarak ifade etmektedir.[1]
Aktif hayvanat bahçesi ve akvaryumların sayısını tespit etmek ve bunların içindeki hayvanların sayısını net bir şekilde belirlemek de mümkün değil. Ama 2016’da yayınlanan bir makaleye göre Türkiye’deki hayvanat bahçesi ve akvaryum sayısı 41 olarak belirtilmiş.[2] Her bir hayvanat bahçesinde 5000 hayvanın olduğunu varsaysak dahi 50 hayvanat bahçesinin toplam hayvan nüfusu 25 bin civarında olacaktır.
Bilimsel çalışmalarda kullanılan hayvanlara ilişkin istatistikler mevcuttur ve Tarım ve Orman Bakanlığının sunduğu verilere göre her sene 200 ila 500 bin arasında hayvan deneylerde kullanılmaktadır.
Bunlar çok büyük sayılar ancak asıl büyük sayılar gıda için yetiştirilen hayvanlardadır.
2021 yılı itibarıyla Tarım ve Orman Bakanlığının verilerine göre toplam büyükbaş hayvan sayısı 18.036.117 (18 milyon 36 bin 117), küçükbaş hayvan sayısı ise 57.519.204 (57 milyon 519 bin 204)’tür.
***
Yazının devamını Hukuk Defterleri’nin 37. sayısında okuyabilirsiniz.
[1] https://www.haberturk.com/adana-haberleri/67682401-sokak-hayvanlarinin-sayisi-artiyor
[2] Ahmet Selçuk ÖZEN, TÜRKİYE’DE B GRUBU HAYVANAT BAHÇELERİ VE AKVARYUMLARIN DURUMU, Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Sayı: 36, Haziran 2016, s. 78.
