4 Ekim Dünya Hayvan Hakları günü… Endüstriyel hayvan üretimi-tüketiminin geldiği durum ve avlanma, hayvanların sömürülmesini daha yoğunlaştırıyor. Bunun önlenebilmesi hepimizin sorumluluğunda. Hayvan haklarına ilişkin hakların özne-nesnesi ikilemi arasındaki hukuki tartışmalar ise devam ediyor. Bu ay başında hayvan istismarının önlenebilmesi için bir araya gelen 400’den fazla akademisyen Montreal Deklarasyonunu yayınladılar ve zevk, acı ve duyguları hissedebilen bilinçli özne olan hayvanların istismarının durdurulması için çağrıda bulundular. Biz de hukuki çerçevede hayvan hakları konusunu ele almak ve bu konuya bir giriş yapmak istedik.
“Hayvan Hakları” dosya konumuzda, Dr. Öğr. Üyesi Engin Arıkan, “Hayvan Haklarını ve Hayvan Eziyetini Düşünürken Sayılara Bakmak: Tavuklar ve Balıkların Ezici Ağırlığı” başlıklı yazısında hayvanlara yapılan işkenceyi, sayı açısından en çok üretilen ve tüketilen tavuklar ve balıklar açısından değerlendirirken; Dr. Öğr. Üyesi Serkan Köybaşı, yabani hayvanların durumunu Oslo’da öldürülen deniz aslanı üzerinden “Freya’nın Güneşlenirken Öldürülmeme Hakkı Üzerine” başlıklı yazısında ele aldı. Arş. Gör. Hilal Şarbak ise, “Hayvanlar & Haklar: Liberal Hak Teorilerinden Hayvana Yer Açarak Antroposantrizmden Kurtulabilir Miyiz?” başlıklı makalesinde, hayvan hakları açısından liberal hak kuramlarını ele alarak, konunun başka bir şekilde temellendirilebilmesinin mümkün olup olmadığını değerlendirdi.
37. sayımızda, dosya konuları haricinde yine çok değerli yazılar yer alıyor. Danışma Kurulu üyemiz Av. Cem Alptekin, Ekim ayında yapılacak baro seçimleri öncesinde, AKP’nin 20 yıllık iktidarında hukuka yaptığı müdahaleleri ve baroların bu noktada aldıkları tutuma ilişkin görüşlerini “Karşı Devrimin Hukuk Harekâtı ve Barolar” başlıklı yazısında paylaştı. Kamu hukuku yüksek lisans öğrencisi Mehmet Botan Kayhan, müsilaj, atıklar ve asbestli gemi sökümü gibi örneklerle yakın zamanda karşılaştığımız çevre sorunlarını ve Türkiye’nin bu sorunlara ilişkin sorumluluğunu “Çevresel Bozulma ve Kirlilik Karşısında Türkiye’nin Uluslararası Çevre Hukuku ve İnsan Hakları Hukukundan Doğan Yükümlülükleri Üzerine Bir İnceleme” başlıklı yazısında inceledi. Av. Dr. M. Vakur Kulat ise, adli yıl açılışında Cumhurbaşkanı tarafından duyurulan, akabinde Adalet Bakanı tarafından açıklamada bulunulan hukuki himaye sigortasına ilişkin değerlendirmelerini “Hukuki Himaye Sigortası ve Avukat Seçme Özgürlüğü” başlığıyla kaleme aldı. Üniversitelerin açılmasıyla kendini bir kez daha gösteren pahalılık, öğrencilerin hem eğitim hem de barınma hakkını ihlal ediyor, Prof. Dr. İzzeddin Önder, bu durumu -esas nedenlerini ortaya koyarak- “Öğrencilerin Sosyal Haklarına Bakış: Konut Sorunu, Eğitim Sorunu, Vakıf Üniversiteleri Ücretlerine Zam Sorunu” yazısında inceledi.
Bu sayıda iki yeni sayfamıza başlıyoruz. Birincisi “Atölyelerimizden Notlar” sayfamız. Pandemiden sonra ara verdiğimiz atölyelerimize Şubat ayında başlamıştık. Ancak bu keyifli atölyeleri okuyucularımız için sayfalarımıza da taşımak istedik. Bu nedenle, atölyede tartışılan başlıklara ilişkin bilgi notları paylaşmaya karar verdik. Sayfanın ilk yazısı, Temmuz ayında Dr. Cemil Ozansü tarafından gerçekleştirilen “Nasyonal Sosyalizmin Güncel Ceza Hukuku Üzerindeki Etkisi” atölyesine ilişkin. Hocamıza atölye yanında bir de bu kısa bilgilendirme raporunu hazırladığı için teşekkür ederiz. İkinci yeni sayfamız ise “Kavramları tersyüz ediyoruz”. Burjuva hukuk sisteminin kullandığı ve tek bir bakış açısıyla kullanılan kimi kavramları ele almak ve bu kavramlara farklı yönlerden bakmaya çalışmak ve bu kavramları tartışmak istiyoruz. Bu çabamızı anlayan ve ilk kavram olarak hukukun üstünlüğüne ilişkin “Hukukun Üstünlüğü Üzerine: Hukuk, Otorite, İmtiyaz” başlığıyla yazan Dr. Öğr. Üyesi Ulaş Karadağ’a da teşekkür ederiz. Bu iki yeni sayfamız gelecek sayılarımızda da devam edecek.
Çeviri sayfamızda ise 1904 senesinde la Revue Socialiste dergisinde yayınlanan André Mater’in Hukuksal Sosyalizm (Le Socialisme Juridique) yazısının Prof. Dr. Onur Karahanoğulları tarafından yapılan çevirisi yer alıyor. Aynı zamanda bu değerli çevirinin sonunda, Hocamız tarafından ele alınan hukuksal sosyalizm ve André Mater hakkında kısa bir bilgilendirme notu da yer alıyor. Bu sayımızda Mizah sayfasında da Hüsnü Niyetli, Ekim sonunda gerçekleşecek İstanbul Barosu seçimlerine ve seçim gruplarına ilişkin görüşlerini yine mizahi bir dille bizlerle paylaşıyor.
Atölyelerimiz İstanbul yanında artık Ankara ve İzmir’de de gerçekleşecek. Dergimizin iç sayfalarında programa ilişkin bilgileri bulabilirsiniz. Ayrıntıları ise sosyal medya hesaplarımızdan paylaşacağımızı belirtelim.
22-23 Ekim’de gerçekleşecek İstanbul Barosu Genel Kurulu’nda olacağız. Okuyucularımızı ve dostlarımızı şimdiden masamıza bekliyoruz.
Keyifli okumalar dileriz.